Zorg voor Basisvaardigheden
Veel zorgprofessionals hebben in hun dagelijkse werk te maken met patiënten en cliënten die te laat of niet op de afspraak verschijnen, moeite hebben met het begrijpen van de zorgverlener en het lastig vinden om de gegeven adviezen op te volgen.
Dit kan komen omdat deze personen moeite hebben met lezen en schrijven en dit niet willen of durven te vertellen. Om hen goed te kunnen helpen is het van belang om laaggeletterdheid tijdig te herkennen, te weten hoe je hiermee omgaat en erover in gesprek gaat met de cliënt. Hier richt het programma Zorg voor basisvaardigheden zich op.
De doelgroep laaggeletterden waar we ons in dit programma op richten, bestaat uit laagtaalvaardige volwassenen met Nederlands als eerste taal (nt1). Dit zijn mensen die moeite hebben moeite met lezen en schrijven, maar vaak ook met rekenen en werken met de computer en andere digitale apparaten. Het blijkt dat deze groep mensen, en hun speciale zorgbehoeften, voor zorgprofessionals niet altijd makkelijk te herkennen is.
Vragen- en behoefteonderzoek
In het kader van het Tel mee met Taal- actieprogramma, inventariseren HANNN en Sardes de vragen en behoeften van enerzijds zorgprofessionals en anderzijds laaggeletterden als het gaat om herkenning en toeleiding. We gebruiken hierbij onder andere het netwerk van de conferenties Taal en Gezondheid die we de afgelopen jaren in Noord-Nederland hebben georganiseerd. Uit deze conferenties bleek dat er behoefte was aan praktische handvatten om laaggeletterdheid en beperkte basisvaardigheden beter te herkennen bij patiënten en/of cliënten.
Deze inventarisatie gebeurt deels door het laten invullen van een vragenlijst maar ook via persoonlijk contact. Aanvullend gaan we in gesprek met ervaringsdeskundigen over hun ervaringen met zorgprofessionals en zorgaanbod. Ervaringsdeskundigen zijn (ex) laaggeletterden die hun verhaal willen delen.
Vervolgstappen
De verkregen informatie uit de nodige gesprekken, ingevulde vragenlijsten en verschillende bijeenkomsten, gebruiken we vervolgens als input voor de organisatie van nieuwe bijeenkomsten en een inventarisatie van het reeds bestaande (regionale) aanbod aan trainingen en materialen. Dit om uiteindelijk een uitgebreid overzicht aan materialen en relevante doorverwijzingen te kunnen geven.
Omdat we rekening houden met een grote diversiteit aan zorgprofessionals, richten we ons op variatie in het uiteindelijke overzicht om aan diverse behoeften en vragen te voldoen.
Waar lopen laaggeletterden bij de zorgprofessionals tegen aan? Waar zouden zorgprofessionals zich bewust van moeten zijn?
En andersom: welke vragen hebben zorgprofessionals?
Het verhaal van de laaggeletterden zelf staat altijd centraal. Een ervaringsdeskundige kan immers het best vertellen waar hij/zij bij de arts tegenaan loopt.
Samenwerken met zorgprofessionals en ervaringsdeskundigen
Om het uiteindelijke overzicht van materialen zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de behoefte en context van de zorgprofessionals gaan we uit van co-creatie.
We vragen zowel zorgprofessionals als ervaringsdeskundigen om input en kritische feedback op de materialen te geven. Daarnaast verzamelen we praktijkvoorbeelden en verhalen van ervaringsdeskundigen die duidelijk maken hoe laaggeletterdheid en gezondheid met elkaar verbonden zijn.
Doe mee!
Wil je betrokken zijn bij het ondersteunings- en trainingsaanbod of maak je deel uit van een organisatie die zich wil inzetten voor de ontwikkeling van een netwerk in Noord-Nederland? Dat horen we graag! Stuur dan een mail naar allette.snijder@hannn.eu
Laaggeletterdheid bestrijden: belang voor de zorg
Onderzoek toont aan dat er veel verbanden zijn tussen gezondheid en laaggeletterdheid.
Zo beperkt het mensen bijvoorbeeld in het vinden en toepassen van informatie over ziekte, gezondheid en gezond leven.
Ook blijkt dat laaggeletterden vaker zorg en hulpverlening nodig hebben (De Greef & Segers, 2016; Rademakers, 2014).
Investeren in het bestrijden van laaggeletterdheid komt zowel de patiënt of cliënt, de zorgprofessional als de samenleving ten goede.