Omgaan met dementie door middel van rollenspel - DCUMs Gedragsgenerator

Op naar Het Hogeland! Dit keer gingen we naar Bedum om te filmen bij Gedragsgenerator. Tijd voor opnamedag 4 binnen ons DCUM-project!

Gedragsgenerator is één van de zes activiteiten die we vanuit Nederland inbrengen in het Europese project Dementia in Cultural Mediation (DCUM). Gedragsgenerator is binnen dit project één van onze noordelijke samenwerkingspartners waarbij het duo Ina Holtrop en Wycher van den Bremen Gedragsgenerator tot leven laat komen.

Met Gedragsgenerator trainen Ina en Wycher door middel van rollenspellen mensen in het omgaan met het veranderende en/of uitdagende gedrag van een persoon met dementie. Dit kan erg nuttig en zinvol zijn voor de verzorger of begeleider van iemand met dementie, maar ook voor mensen die in een bibliotheek, museum of een andere (culturele) instelling werken en in hun dagelijkse werkzaamheden mensen met dementie ontmoeten.

Normaal gesproken speelt Gedragsgenerator voor grotere gezelschappen op locatie. Dit kan een groep medewerkers zijn van een organisatie maar ook zijn Ina en Wycher graag geziene gasten bij een Alzheimercafé. Voor deze opnamedag werd er echter in intieme huiskamersetting gefilmd waarbij de camera als het 'publiek' werd gezien.

Het is mooi om te zien hoe Gedragsgenerator werkt. Lastige praktijksituaties worden door hen in een klein rollenspel uitgebeeld.

Menselijk gedrag is veelzijdig en het is vaak best ingewikkeld om gedrag te veranderen. Door bepaalde gedragingen zichtbaar te maken via een rollenspel wordt dit gemakkelijker. Zien werkt namelijk beter als er alleen over te praten. Stel dat iemand niet mee wil naar het museum? Hier kun je over vertellen maar als je het ziet worden uitgebeeld, dan weet je meteen waar het over gaat.

Vervolgens gaan ze in gesprek met hun publiek die eigen kennis en ervaring deelt en proberen ze gezamenlijk oplossingen te vinden hoe het wellicht anders zou kunnen. Je kunt het gedrag van een ander namelijk beïnvloeden door je eigen gedrag aan te passen. Ter plekke wordt dit door Gedragsgenerator dan weer getoond met behulp van de tips en aanwijzingen die ze vanuit het publiek ontvangen. Het doel is om moeizame of schurende situaties iets soepeler te laten verlopen, door het net iets anders te doen.
Mensen hebben zelf vaak al de nodige kennis en ervaring hoe om te gaan met bepaalde situaties en door dit te delen, lukt het vaak om ideeën en nieuwe inzichten te genereren die mensen later zelf kunnen proberen.

Nadat het nodig filmmateriaal verzameld was, vroegen we natuurlijk ook aan Ina en Wycher wat hen nu eigenlijk inspireert om Gedragsgenerator in te zetten. En dat is toch wel het delen van verhalen en dat men elkaar kan helpen door eigen ervaringen.
Dit lukt juist doordat Ina en Wycher interactie en openheid proberen te bewerkstelligen door de manier waarop ze communiceren met het publiek. Op een bijeenkomst houden ze alles klein en dicht bij huis en dat levert steeds weer indrukwekkende verhalen uit de dagelijkse werkelijkheid op. Vaak is er de bevestiging dat je het best wel goed aanpakt, maar ook zijn er lichtpuntjes om het net even anders te gaan doen. Het is enorm waardevol als je persoonlijke verhalen kunt delen, je begrepen voelt en dat anderen creatief met je kunnen meedenken.

'Kant en klare oplossingen zijn er niet. Uitproberen, doen wat werkt, leren van ervaringen, dat is belangrijk. Praktische situaties die mensen in hun dagelijkse leven tegenkomen en die ze misschien wat lastig te vinden. Die proberen we met Gedragsgenerator te spelen en dit doen we natuurlijk met respect naar de persoon en met humor. Humor is hierbij erg belangrijk want juist door het gebruik hiervan worden zware onderwerpen makkelijker bespreekbaar. 
Mantelzorgers maar ook personeel van bijvoorbeeld een museum kunnen baat hebben bij deze methode. We zouden het dan ook fijn vinden als jullie deze methode willen gebruiken en zo nodig komen we naar jullie toe om te leren hoe je deze methode zelf kunt toepassen!'
              - Ina Holtrop en Wycher van den Bremen

Meer over het DCUM-project

Binnen het DCUM-project ontwikkelen we een laagdrempelige en toegankelijke multisensoriële toolkit over cultuur en dementie. De uiteindelijke online toolkit zal specifieke methoden en hulpmiddelen voor cultural mediators bevatten waaronder:
- Presentatie- en instructievideo’s en handleidingen om het gebruik van elke activiteit te ondersteunen.
- Trainingsmateriaal dat de cultural mediators ondersteunt en adviseert bij het plannen en organiseren van de activiteiten die ze organiseren voor mensen met dementie.

Wil je meer weten of heb je een vraag? Stuur dan een mail naar allette.snijder@hannn.eu